Schade aan gebouwen door trillingen

Bouwwerken kunnen door verschillende omstandigheden in trilling raken, bijvoorbeeld door machines, passerend verkeer, explosies of bouwwerkzaamheden¹. Veel bouwwerken zijn niet ontworpen om trillingen op te nemen, waardoor schade aan een gebouw kan optreden. Uiteraard is de kans op schade afhankelijk van de aard en constructiewijze van het bouwwerk en de aard, sterkte en frequentie van de trillingen. Een goede controle op de optredende trillingsniveaus in relatie tot het incasseringsvermogen van het gebouw is dus absoluut gewenst.

 

De Nederlandse publicatie “SBR Trillingen, deel A, Schade aan gebouwen, meet- en beoordelingsrichtlijn” bevat, zoals de titel aangeeft, richtlijnen voor onze adviseurs bij het meten en beoordelen van trillingen in relatie tot eventuele schade.

De activiteiten van Greten Raadgevende Ingenieurs met betrekking tot het meten en beoordelen van trillingen in relatie tot schade aan gebouwen zullen worden toegelicht aan de hand van een praktijkvoorbeeld.

In de gemeente Goes werden eind 2006 heipalen geplaatst in verband met de realisatie van de fundering van een brede school.

Sommige heipalen werden geplaatst op een afstand van minder dan 10 meter van woningen. Om de grootte en de frequentie van de trillingen te bepalen zijn trillingsopnemers bevestigd aan de gevels van deze woningen.

Tijdens de heiactiviteiten kunnen de gemeten trillingsniveaus direct afgelezen worden van de trillingsapparatuur. Op locatie worden deze waarden getoetst aan grenswaarden conform de SBR deel A. In het praktijkvoorbeeld in Goes bedroeg de maximaal toelaatbare waarde voor de trillingssnelheid 3,3 mm/s. Bij één paal werd deze waarde overschreden gedurende een 4 á 5 tal slagen.

Gelet op de geringe overschrijding en het feit dat de frequentie van de overschrijdingen beperkt was, werd de kans op schade verwaarloosbaar geacht. Wel zijn alle verantwoordelijke partijen (gemeente / aannemer) ingelicht. Als een grenswaarde wordt overschreden, dan wordt de aannemer erop gewezen dat het risico op schade aanwezig is en dat hij hiervoor verantwoordelijk is. Bij forse normoverschrijdingen kan het zelfs voorkomen dat het werk stilgelegd moet worden om schade aan gebouwen te voorkomen. Dit vergt nogal wat deskundigheid en ervaring van de adviseur, want het stilleggen van een werk gebeurt niet zomaar. In een dergelijke situatie zal in nauw overleg tussen de adviseur en de aannemer gezocht worden naar een technische oplossing om de kans op schade aan gebouwen te minimaliseren.

 

Het meten, analyseren en beoordelen van trillingen in verband met schade is een technisch specialisme waarbij de belangen van alle partijen (opdrachtgever, aannemer, gemeente en de bewoners) deskundig en onafhankelijk gewogen moeten worden. Uiteraard bent u voor dit specialisme bij Greten Raadgevende Ingenieurs aan het juiste adres.